Diyot Nedir?

Hoş geldiniz! Bu yazımızda, diyotları inceleyecek ve diyot çeşitlerini öğreneceğiz.

Diyot; elektrik akımının yanlızca tek yönlü iletmeye yarayan, iki uçlu ve yarı iletken maddelerden yapılan bir devre elemanıdır. Diyotların devrelerde kullanılan sembolü ise yandaki gibidir.

Diyotların anot ve katot olmak üzere 2 ucu vardır ve akımı sadece anottan katota doğru iletirler.

Diyotlar Nasıl Üretilir?

Diyotlar, P-tipi ve N-tipi olmak üzere iki maddenin doping adı verilen işlemlerden geçtikten sonra birleştirilmesiyle oluşur. Örneğin bir silisyum atomunu ele alalım. Silisyum atomunda 4 elektron bulunur. Siz eğer silisyum atomlarının yanına 5 elektronu bulunan bir fosfor atomu enjekte ederseniz, fosfor atomunda silisyum atomuna göre bir fazla elektron bulunacak ve madde N-tipi olacaktır. Eğer siz, silisyum atomlarının yanına 3 elektronlu bor atomunu enjekte ederseniz, bu sefer maddede negatif yük azlığı olduğu pozitif yüklenecek ve bu sayede madde P-tipi olacaktır. P-tipi maddede elektron azlığı vardır ve N-tipi maddede fazlalık vardır. Bu maddeleri birleştirdiğimizde ise N-tipi maddedeki fazlalık P-tipi maddeye geçer ve bir diyot elde ederiz.

Diyotların Kullanım Alanları

1 – Doğrultucular

Doğrultucular, AC akımı DC akıma dönüştürmede kullanılır.

1.1 – Yarım Dalga Doğrultucu

Bildiğimiz gibi AC gerilim, belirli periyotlar ile negatif ve pozitif arasında değişim gösterir. DC gerilim ise yalnızca pozitif veya negatif tarafta yer alır. Diyotlar ise akımı tek yönde iletmeye yaradıklarından yarım dalga doğrultucular ile alternatif akımın yarısını doğru akıma çevirebilirler.

1.2 – Tam Dalga Doğrultucu

Yarım dalga doğrultucu ile AC akımın sadece yarısını kullanabilirken, tam dalga doğrultucular ile alternatif akımın tamamını DC akıma dönüştürürüz.

---

2 – Işık Saçan Diyot (LED)

Günlük hayatımızda en çok kullandığımız diyot tiplerinden birisidir. Elektronik cihazlarımızın güç ve durum göstergelerinde kullanıldığı gibi, verimli olmalarından dolayı günümüzde aydınlatma amaçlı olarak da sıkça kullanılırlar. Devre sembolü yandaki gibidir:

Diğer Diyot Çeşitleri:

• Zener Diyot
• Schottky (Şotki) Diyot
• Lazer Diyot
• Kristal Diyot
• Tünel Diyot
• Foto Diyot
• Varaktör Diyot
• Mikrodalga Diyot
• Gunn Diyot
• IMPATT Diyot
• Pin Diyot
• Köprü Diyot
• Silikon Diyot (örn. 1N4001 ve 1N4007)
• Germanyum Diyot
• Vidalı Diyot
• Tekli Diyot
• Boncuk Diyot
• Dual Diyot